Geert Vyncke en Raf Mastbooms

Zo speel je als opticien in op circulaire trends

Raf Mastbooms ging voor Eyeline in gesprek met Geert Vyncke, senior circular construction advisor en specialist op het gebied van circulariteit.

Geert gaf onlangs een expert session tijdens het Belgoptic Update event in Louvain-la-Neuve, op uitnodiging van Silhouette Eyewear. Hierin sloeg hij de brug tussen circulariteit in de bouw en duurzame oplossingen binnen de optiek. We spraken Geert bij een koffie over hoe opticiens concreet kunnen bijdragen aan een meer circulaire maatschappij.

Is circulariteit een modewoord?

Geert: “Je zou kunnen zeggen dat dit een modewoord is geworden, net zoals duurzaamheid dat tien jaar geleden was. Toen ik met circulair bouwen begon, was het begrip nog onbekend. Nu gebruikt iedereen het, maar soms zonder dat het echt inhoud heeft. Circulariteit gaat in de kern over hoe we met materialen omgaan. We moeten stoppen met grondstoffen zomaar uit de aarde te halen en in plaats daarvan hergebruik stimuleren.”

Wat betekent dit voor de optieksector?

Geert: “Net als in de bouw moeten we kijken naar manieren om materialen zo lang mogelijk in de kringloop te houden. In plaats van telkens nieuwe monturen te produceren, kunnen we kijken naar hergebruik. Dat kan bijvoorbeeld door monturen modulair te maken, zodat onderdelen eenvoudig vervangen kunnen worden. Ook het recycleren van oude brillen en het aanbieden van circulaire materialen zijn stappen in de goede richting.”

Wat heeft de grootste impact?

Geert: “Er zijn meerdere factoren: productie, materialen, transport en verpakking. Veel monturen worden gemaakt van materialen die ontgonnen moeten worden. Maar er bestaan ook alternatieven, zoals recycleren of biobased materialen als maïs of algen. Daarnaast zijn contactlenzen en verpakkingen een grote bron van plastic afval. Een opticien kan bewust kiezen voor leveranciers die gerecycleerde of duurzame materialen gebruiken.”

Waar liggen er nog kansen?

Geert: “Naast materiaalkeuzes kunnen we ook kijken naar hoe we brillen aanbieden. Vandaag kopen klanten een bril en gooien die na verloop van tijd weg. Wat als we overstappen naar een abonnementsmodel? Een klant betaalt voor zicht, niet voor een montuur. Als zijn sterkte verandert, wordt het glas aangepast zonder dat de hele bril vervangen hoeft te worden. Dat zorgt ervoor dat brillen veel langer meegaan en er minder afval ontstaat. We moeten gewoon in alles meer kiezen voor duurzame producten.”

Wat kunnen opticiens vandaag al doen?

Geert: “Zeker. Opticiens kunnen beginnen met betere voorlichting aan hun klanten over onderhoud. Een goed onderhouden bril gaat langer mee. Ook kunnen ze oude brillen inzamelen en hergebruiken. Er zijn al initiatieven die brillen verzamelen en een tweede leven geven aan mensen die ze nodig hebben. Verder kunnen ze hun winkel uiteraard zo energiezuinig mogelijk maken en verpakkingsmateriaal reduceren bijvoorbeeld.”

Hoe herken je greenwashing?

Geert: “Dat is een lastige. Greenwashing is van alle tijden. Een handige regel: als een merk er veel over praat maar weinig concreet uitlegt, moet je sceptisch zijn. Stel vragen: waar komt het materiaal vandaan? Is het echt gerecycleerd of biobased? Een merk dat die vragen niet duidelijk kan beantwoorden, doet waarschijnlijk aan greenwashing.”

Zijn er betrouwbare certificeringen?

Geert: “Ja, maar ook daar moet je kritisch blijven. Sommige certificeringen zijn puur marketing. Er zijn mooie initiatieven waarbij plastic uit de oceaan wordt hergebruikt. Maar weet je zeker dat die specifieke bril daar echt van gemaakt is? Opticiens moeten hun leveranciers blijven bevragen en doorvragen.”

Wat zijn de innovaties van morgen?

Geert: “Ik denk dat 3D-printen een enorme impact kan hebben. In de bouw zien we al een verschuiving naar ‘product as a service’, en dat kan in de optiek ook. Monturen kunnen on demand geprint worden en later opnieuw gebruikt worden. Ook brillenglazen zullen evolueren. Er wordt al geëxperimenteerd met 3D-geprinte glazen, en als dat doorbreekt, wordt de sector een stuk circulairder.”

Wat is de rol van de consument?

Geert: “Generatie Z is veel kritischer dan vorige generaties. Ze stellen vragen en verwachten transparantie. Opticiens moeten voorbereid zijn op klanten die willen weten waar hun bril vandaan komt en of die echt duurzaam is. Wie zich hier nu al in verdiept, kan zich onderscheiden en een loyale klantenkring opbouwen.”

Hoe bereid je je als opticien voor?

Geert: “Opticiens kunnen zich onderscheiden door proactief te zijn. Kies voor merken die echt duurzaam werken, stel kritische vragen aan leveranciers en maak circulariteit een vast onderdeel van het verkoopgesprek. Transparantie zal een steeds grotere rol spelen. Opticiens die hier vroeg op inspelen, bouwen niet alleen een sterke reputatie op, maar trekken ook bewuste consumenten aan.”

Geert Vyncke toont zijn boek Material Matters